nl de fr
Marokkaanse kleden oorsprong en werkwijze | Ghalia Home Blog

Marokkaanse kleden, waar komen ze vandaan?

en Hoe worden ze gemaakt?

De mooiste tapijten ter wereld komen naar alle waarschijnlijkheid uit Marokko. Deze worden daar namelijk al eeuwenlang geweven en ze zien er prachtig uit met unieke patronen en kleuren. Een echt Marokkaans tapijt misstaat dan ook in geen enkele woonkamer. De laatste jaren is de populariteit van authentieke Marokkaanse kleden enorm toegenomen. We zijn dan ook heel blij dat we deze kleden en ander Marokkaans textiel in onze webshop kunnen aanbieden.

De geschiedenis van de Marokkaanse kleden

In de achtste eeuw na Christus vestigen de eerste Berberstammen zich in het Atlasgebergte van Marokko. Hier begint de traditie van het zelf weven en knopen van tapijten. De Berbers gebruiken deze kleden als bescherming tegen de kou en vocht. In het, op sommige plekken, met sneeuw bedekte, Atlasgebergte kan het namelijk flink koud zijn. De lange haren van de tapijten vormen als het ware een isolerende laag die zo het lichaam warm houdt. Stammen die dichter bij de Sahara wonen, weven juist plattere en lichtere kleden. Dit om zich aan te passen aan de weersomstandigheden in de woestijn waar natuurlijk veel meer warmte is.

Marokkaanse kleden: traditioneel gebruik

De tapijten worden traditioneel aan beide kanten gebruikt. De geknoopte kant gebruikt men dus om het lichaam te bedekken en de gladde onderkant wordt in de zomer gebruikt om op liggen. Daarnaast worden de kleden ook gebruikt als bekleding van het bed. Ook worden de kleden gebruikt als zelfversiering en grafkleden. Sommige van de kleden zijn ook in gebruik als zadeldekens. Kortom: Marokkaanse kleden werden in het verleden vooral nuttig gebruikt. Pas later kwam de commercie op gang en op dit moment worden de kleden vooral gemaakt voor de verkoop.

Waar worden Marokkaanse kleden van gemaakt?
De Berbers die zich eeuwen geleden in het Atlasgebergte vestigen, houden schapen. Deze kleine schapen zwerven rond in het ruige gebergte en behoren tot een eeuwenoud ras. De wol van deze schapen wordt gebruikt om tapijten van te weven en te knopen. De Berbervrouwen knopen nog steeds met de hand de Marokkaanse kleden met de wol van deze schapen. De traditie van het weven van de tapijten wordt van generatie op generatie doorgegeven. In negen van de tien gevallen zijn het de Marokkaanse vrouwen die de kleden knopen. De technieken om de kleden te fabriceren worden dan ook van moeder op dochter doorgegeven.

Hoe worden de Marokkaanse kleden gemaakt?
Alle authentieke Marokkaanse kleden worden met de hand gemaakt. Ten eerste wordt de wol gesponnen tot garen. Vervolgens wordt het garen gewassen in grote ketels. Daarna kan er begonnen worden aan de fabricage van de kleden. De Marokkaanse vrouwen zetten de wol eerst op in een weefgetouw. Vervolgens worden de draden er doorheen geweven en geknoopt. Zo ontstaat langzaam maar zeker een authentiek Marokkaans kleed. Tot slot knoopt men franjes aan beide uiteinden van het kleed. De breedte van de weefgetouwen is maximaal drie meter. Een authentiek kleed kopen dat breder is dan drie meter is vrijwel onmogelijk. Qua lengte kan er natuurlijk wel gevarieerd worden.
 

Marokkaanse kleden: de patronen

Geen enkel Marokkaanse kleed is hetzelfde en uniek in zijn soort. De reden hiervoor is dat de Marokkaanse vrouwen hun eigen patronen kiezen en geen vaste patronen volgen. Ze verwerken belangrijke gebeurtenissen en ervaringen als patronen in de kleden. Vaak werken ze met de symbolen van de liefde, natuur, geboorte en geluk. Maar ook verhalen in de vorm van persoonlijke overtuigingen en het leven op het platteland worden verwerkt in de kleden.

Marokkaanse kleden / Beni Ourain kleden: betekenis van de patronen

Het is voor ons buitenstaanders lastig om te zeggen wat de exacte betekenissen zijn van de patronen als je een Marokkaans kleed wilt kopen. Daarvoor zou je eigenlijk de vrouwen in het Atlasgebergte moeten vragen die het kleed geknoopt hebben. Helaas is dit meestal niet mogelijk. We kunnen wel bij benadering aangeven wat de patronen op de Marokkaanse kleden betekenen. Ruitvormen die elkaar overlappen staan bijvoorbeeld symbool voor het kruisen van de paden van de mensen die het kleed gemaakt hebben. Hoe dan ook: je koopt altijd een Marokkaanse kleed waar met de hele ziel en zaligheid aan gewerkt is.

Marokkaanse kleden: de basiskleuren

Marokkaanse kleden bevatten in principe dezelfde kleuren als de vacht van de schapen. Dit houdt in dat de hoofdkleur een soort van gebroken wit of ivoorwit is. De vacht van schapen is namelijk niet helemaal wit. Mocht je dus een helemaal wit Marokkaans kleed kunnen kopen dan weet je direct dat deze niet authentiek is. Daarnaast worden er ook zwarte en donkerbruine kleuren in de kleden verwerkt. De zwarte wol is uiteraard afkomstig van zwarte schapen. De donkerbruine kleur is afkomstig van de kop van het schaap.

Marokkaanse kleden: andere kleuren

Toch zijn er ook wel Marokkaanse kleden te koop die kleuren hebben als: paars, blauw, rood, oranje en geel. Deze kleuren worden gemaakt van de planten en bessen die in een bepaalde regio van het Atlasgebergte beschikbaar zijn. Hierbij moet je denken aan: vijgen, henna, granaatappel en theebladeren. Ook wordt in sommige gevallen haren uit de vacht van geiten gebruikt om een bepaalde kleur te krijgen of om een natuurlijke kleur (zwart) te versterken.

Marokkaanse kleden: soorten

In het Atlasgebergte van Marokko leven verschillende stammen. Iedere stam heeft zijn eigen unieke manier van het maken van kleden. Het verschil in de kleden die per stam gefabriceerd worden, kun je terugvinden in de patronen en kleuren die gebruikt worden. Hieronder bespreken we de belangrijkste soorten authentieke Marokkaanse kleden.
 

  • Beni Ouarain kleden

De Ben Ouarain kleden zijn de meest populaire onder de Marokkaanse kleden. Elders in dit artikel meer hierover. Je vindt hier alle Ghalia Beni Ourain
 

  • Beni Mguild kleden

De Beni Mguild kleden worden helaas niet meer gemaakt, maar er zijn nog wel leveranciers die ze op voorraad hebben. De kleden kenmerken zich door de mooie en opvallende kleuren als paars en oranje. Deze kleden zijn ook nog wel als vintage te verkrijgen.
 

  • Azilal kleden

Azilal kleden zijn afkomstig van de gelijknamige provincie in Marokko. De kleden hebben vaak een witte achtergrond en deze wordt gecombineerd met felle en bonte kleuren. Daarom worden de Azilal kleden veel gebruikt in baby- en kinderkamers. De Azilal kleden worden ook wel Ourika kleden genoemd.
 

  • Boucherouite kleden

De Boucherouite kleden worden eveneens gekenmerkt door felle en bonte kleuren. Behalve de schapenwol wordt er ook stof van oude t- shirts of andere gerecyclede kleding in de kleden verwerkt. De reden hiervoor is dat de vrouwen de kleden alleen voor eigen gebruik maakten. Alle stof die voorhanden was, werd er dus in verwerkt. Pas later wordt de commerciële waarde van deze kleden ontdekt.
 

  • Talsint kleden

Deze kleden staan ook wel bekend onder de naam Ait Bou Ichaouen. Deze kleden kwamen pas in de jaren negentig van de vorige eeuw op de markt. Ze zijn afkomstig van een kleine stam uit een afgelegen plaats uit de Atlas. Er worden niet veel van deze kleden gemaakt en ze gelden dan ook als zeer exclusief.

Beni Ouarain kleden

De Beni Ouarain kleden zijn op dit moment verreweg de populairste onder de Marokkaanse kleden. Vandaar dat we hier wat uitgebreider op ingaan in dit artikel.
 

  • Afkomst

Beni Ouarain kleden zijn afkomstig van het gelijknamige dorpje in het Midden Atlasgebergte. De kleden worden gemaakt door de Berberstam met de naam Ouarain. Sommige mensen van deze stam zijn inmiddels verhuisd naar het laagland van het gebergte, waar ze de traditie van de handgeknoopte Beni Ouarain kleden gewoon voortzetten. Andere leden van de stam blijven in het hooggebergte wonen, met name voor het fokken van de schapen.
 

  • Kwaliteit

De Beni Ouarain kleden staan bekend om hun hoogwaardige kwaliteit. De reden hiervoor is dat de schapen van deze stam een prima kwaliteit wol leveren. De Beni Ouarain kleden worden trouwens gemaakt van zogenaamde ‘levende’ wol. Dit houdt in dat de wol geschoren wordt als de schapen nog leven en dat geen vacht van een dood schaap gebruikt wordt. De kleden zijn niet heel dicht geknoopt, dit noemt men een “ruige pool”. Hierdoor zijn Beni Ouarain kleden extra warm en voelen heel zacht aan.
 

  • Hoe zien Beni Ouarain kleden eruit?

Bij de kleden van Beni Ouarain wordt alleen gewerkt met de kleuren van de schapenwol. Er worden dus geen kleurstoffen afkomstig van planten en bessen toegevoegd, wat bij andere soorten Marokkaanse kleden wel het geval kan zijn. Daardoor zijn de Beni Ouarain kleden overwegend ivoorwit. Hierin zijn zwarte en donkerbruine strepen, kruisen of a- symmetrische patronen verwerkt. Een Beni Ouarain kleed heeft altijd franjes aan de uiteinden.
 

  • Betekenis van Beni Ouarain kleden

De vrouwen van de Ouarain stam geven net als de vrouwen van andere stammen betekenis mee aan de patronen die ze weven en knopen in de kleden. Veel voorkomende elementen die in deze kleden worden verwerkt, zijn: het vrouw zijn, het geloof, geboorte en liefde. Ook wordt een Beni Ouarain kleed wel geweven om kwade machten van buitenaf tegen te houden. Daarom zie je vaak patronen die voorspoed, geluk en welzijn weergeven.

Andere plaatsen waar Marokkaanse kleden worden gemaakt

Ook elders in Marokko worden kleden geproduceerd die allemaal een eigen unieke stijl en ontwerp hebben. Van oudsher is de voormalige hoofdstad Fez een belangrijke stad als het gaat om de productie van tapijten. Nog steeds worden hier heel veel Marokkaanse kleden verhandeld. Al in de dertiende eeuw na Christus werden in Fez al tapijten en kleden geproduceerd. Er woonden en werkten dan ook veel kleurstofarbeiders in deze stad. Ook waren hier duizenden ambachtelijke borduurstudio’s te vinden. In de huidige hoofdstad Rabat worden ook Marokkaanse kleden geproduceerd. De kleden uit deze stad worden gekenmerkt door het gebruik van ruitvormige patronen en patronen van bloemen.

Waarom zijn Marokkaanse kleden zo populair?

In het midden van de vorige eeuw worden de Marokkaanse kleden ontdekt door bekende ontwerpers als: Le Corbusier, Frank Lloyd Wright en Alvar Alto. Ze raken geïnspireerd door de tapijten die gemaakt worden door de Berberstammen en gaan deze combineren met hun meubels die meestal strak van vorm zijn. Al snel neemt daarmee de populariteit van Marokkaanse kleden toe tot een recordhoogte. Op zich is dit wel opmerkelijk, want de Marokkaanse kleden zijn eenvoudiger van ontwerp en minder kleurig dan de traditionele Oosterse (Perzische) tapijten die ook heel populair zijn. Echter, Marokkaanse kleden passen heel goed bij een modern interieur. Daarbij kun je spreken van redelijke prijzen als je deze vergelijkt met de prijzen van de echte authentiek Oosterse tapijten.

Hoe komen wij aan onze Marokkaanse kleden?

Ghalia heeft een eigen agent die voor ons door het Atlasgebergte reist. Deze richt zich voornamelijk op de Beni Ouarain kleden. Hij koopt de kleden in dorpjes in de Atlas en verzamelt deze in het plaatsje Khemmisset. Van hieruit gaan de kleden op transport naar Nederland. We praten hier wel over een uniek product dat maar eenmaal kan worden ingekocht en aangeboden. Daardoor varieert ook het aanbod van de Marokkaanse kleden sterk. Als je dus van plan bent om een bepaald Marokkaans kleed bij ons te kopen, moet je erop tijd bij zijn.

Marokkaanse kleden: prijzen

Door onze werkwijze kunnen wij garanderen dat we een eerlijke prijs betalen aan de maaksters van de kleden. Daarbij kunnen we de klant garanderen dat we een origineel en handgemaakt product aan kunnen bieden. Eveneens kunnen we zeggen dat onze kleden op een milieuvriendelijke wijze geproduceerd zijn. De prijzen die wij vragen voor onze Beni Ouarain kleden liggen gemiddeld tussen de 600 en 1000 euro. Hiermee weet je zeker dat je een groot en zwaar kleed koopt van de bekende hoogwaardige Beni Ouarain kwaliteit. De kleden zijn gemiddeld bijna drie meter breed en twee meter lang. Ze wegen ongeveer vijftien kilo.  

De kwaliteit van de Marokkaanse kleden

Door de steeds maar groeiende vraag naar Marokkaanse kleden in het algemeen en Ben Ouarain kleden in het bijzonder, zie je dat er steeds meer mensen zijn die een graantje willen meepikken uit deze handel. De markt wordt dan ook overspoeld met kleden van een mindere kwaliteit. Er worden bijvoorbeeld kleden geproduceerd met de helft minder knopen dan bij een traditioneel kleed. Zo kan er sneller geproduceerd worden, maar wel tegen een mindere kwaliteit. Ghalia kan garanderen dat onze tapijten rechtstreeks van de Berberstammen uit het Atlasgebergte komen. Daarbij hebben onze tapijten meer dan twintigduizend knopen per vierkante meter. Dit is een normaal aantal voor een authentiek Marokkaans kleed die volgens de oude traditie en zuiver vakmanschap gemaakt is.

  

 

 
  Tessa Begeman     02-08-2019 21:49     Reacties ( 3 )
Ga terug
Reacties (3)
 Ghalia -  07-07-2023

Hi Roos, nou het heeft geen specifiek reden. De kleden zijn ook vaak net niet symetrisch omdat het knopen week na week soms wat strakker gaat dan aan het begin van het kleed. Het ene kleed heeft franjes aan 1 zijde, de andere 2. Soms zit er een gekleurd stukje aan 1 van de hoeken. Allemaal 'signatures' van de maaker(ster) waarvan de redenen ons ook niet altijd duidelijk zijn. Geeft wel weer die uniek touch aan je kleed

 Roos -  01-06-2023

Ik heb een kleed waarvan de draden(franjes) aan ene kant langer zijn afgeknipt dan aan de andere kant. Volgens mij zegt dit iets over de richting waarin je het kleed moet plaatsen maar dat kan ik nergens terug vinden. Weten jullie dat?

 Dietwin Betlem -  02-08-2019

Ik ben blij met dit verhaal!, het is een prettig lezen stuk dat veel vertelt over deze waanzinnige kleden,Tessa dankjwel!